Partilerin üçü mahalli seçime giderken Büyükşehir adaylarının büyük bir kısmını açıkladılar. İllerin ve ilçelerin de öyle!
Bir de hâlâ açıklanamayan iller var: genel merkezlerinde ki kulislere bakıp yanılmamak lâzım. Çünkü buradaki rivayetlerde konuşulan ile genel başkanların açıkladığı adaylar çok kere örtüşmüyor.
O halde niçin açıklanmıyor derseniz? İttifak; tavanda bile tam anlamıyla bir neticeye gidemiyor. Ayrıca buralardaki siyasi manevralar bazı rüzgarlarla, “adayımız bu” dediğiniz anda bile uçup gidiyor, yerine başka isim telaffuz edilmeye başlanıyor.
Yani Şehrül-Emin/ Belediye başkanı seçimi, öyle denildiği gibi halk oyu ile falan seçilmiyor. Parti genel başkanı ile liderin/ lider olmak ile genel başkan olmak arasında çok fark var!/ istemediği bir kişinin aday yapılması söz konusu bile değil! Partiler lütfedip bazı yerlerde temayül yoklaması yaparlar ve açık ara çıkan isimler daima aday yapılır diye bir kural olmadığından, genel başkanların istediği kişi aday yapılır. O halde bu temayül yoklamaları niye yapılır derseniz, onu da söyleyeyim. Ben buna “gaz alma” toplantısı veya yoklaması diyorum. Toplumun hassasiyet derecesini düşürmek ve demokrasicilik oyunu sergilemek
Bir arkadaşım var: adını yazmayacağım, hemen hemen her seçimde aday olur. Eğitim istersen en âlâsı, meslek dersen en gözdesi, kültür alt yapısı dersen tepelerde, ahlâk dersen kimsenin toz konduramayacağı bir insan, sosyal hayatta aktif, verdiği hizmet sebebiyle vatandaşın göz bebeği. Bunu nereden anladın derseniz onu da söyleyeyim, Ege bölgesinde bağımsız adaylar, büyük şehirlerde en fazla üç-beş bin oy alırlarken, bu kardeş, bağımsız aday olduğu dönemde otuz bine yakın oy aldı ama aday adayı olduğu iki ayrı partinin, kamuoyu ve gaz alma yoklamasında en tepelerde olmuştur; birisinde birinci gelmiştir. Ona rağmen aday yapılmadı.
Şimdi partiler ne yapıyor derseniz, pusuya yatmışlar rakip partilerin çıkaracakları adaylara göre kalan Büyükşehirlere veya illere aday belirleyecekler…
Ak Parti’de İstanbul, Manisa, Adana, Mersin, söyleyebiliriz. CHP’ de ise İstanbul, Ankara, İzmir, Manisa, Mersin, Adana vd, MHP ise İstanbul, Ankara ve İzmir'de aday göstermeyeceğini açıkladı. Şu ana kadar Adana ve Mersin adayları henüz açıklanma dı. İYİ partide ise İstanbul, Ankara, İzmir, Adana gibi illerde aday açıklaması yapmadı. Kuvvetli ihtimalle CHP ile pazarlıklar sürüyor, buralarda onları destekleyecekler. İYİ Parti ile CHP arasında olduğu gibi, Ak Parti ile MHP arasında da ister pazarlık deyin, ister görüşme, ikisi de aynı neticeye götürüyor.
***
Manisa’da sıkıntı büyük: MHP adayını açıklayarak rahat nefes aldı ama iş bitmedi. Gözler cumhur ittifakının öteki büyük ortağı AK Parti ne yapacak? Sıkıntı var ki; büyükşehir adayını açıklayamadı, yada “ben orada aday çıkarmıyorum.” demedi. Ak Parti, MHP’nin adayı mevcut belediye başkanını destekleyeceği için aday çıkarmayacak mı? Böyle olursa iktidarda bulunan ve %52 oy ile cumhurbaşkanı seçen bir parti, tabanına bunu nasıl anlatır? Ayrıca zirvedeki ittifaklar yerel seçimlerde isteneni vermiyor da. Geçmişte mevcut başkan Cengiz Ergün “Yukarıda ittifak var ama bu ittifak yerelde görülmüyor” demişti.
MHP; 2014 seçiminde %40 oy alırken, 2018 genel seçimin de ise 11.36 oranında oy toplayabildi. Yani, 28.64 oranında oy kaybetmiş. Peki, kaybettiği oy nereye gitti? %3,4 nü Ak partiye kaptırdı dersek, 25,24 kalanı nerede? Hadi, 13.76’sını da İYİ Partiye kaptırmış, diyelim. 11,48 ‘ini de kuvvetli ihtimalle başkana küskün olup seçime katılmayanlar diyebilir miyiz? Ama katılma oranına baktığımızda, bu kadar yüksek bir rakamı göremiyoruz. O halde bu gayrimemnun zümrenin bir kısmı CHP’ye gitmiş olabilir.
CHP’ye gelince: CHP 2014 yılındaki oy oranı %18 3 /2009 da bu oran %14 idi/ 2018 genel seçimlerinde % 8 artışla 26,43 e yükseltti. Yani giderek artan bir trendi var. Meral hanım Manisa’yı istiyor ama CHP ile aralarındaki oy oran farkı 12.67. Bu durumda Manisa’yı bırakmaya razı olmaz gibi. Eğer ittifak yaparlarsa %40.19’a ulaşılırlar ki, azımsanacak bir sayı değil bu! Ak Parti’nin aday göstermemesi durumunda; Ak Parti’nin oylarından bazıları /doğulu ve güney doğulu vatandaşların HDP/ye yönelmesi karşısında CHP seçimi kazanır. Ama mutlaka İYİ Partiyi ikna etmesi lazım.
MHP’nin İttifak yaptığı Ak Parti ise 2014 seçimlerinde %36,7 oranında oy alırken aradaki makas %3.4 ve oy farkı 30 bin kadardı. 2018 seçimlerinde ise Ak Parti %39,12 oranında oy aldı. Yani Ak parti oyunu yükseltmiş. %40’a yakın oy alan bir partinin aday çıkarmama gibi bir lüksü olabilir mi? Böyle bir karar sonucu taban MHP’ye oy verir mi? Verir ise bu oran yüzde kaç olur, bilinemez. Özellikle milli görüş geleneğinden gelmiş olanlara sormak lazım? Ancak Ak Parti eğer özellikle milliyetçi görüşe sahip birisini aday gösterir ise Manisa’daki milliyetçi-muhafazakâr kesimin oylarını alarak ipi göğüsler. Ancak bazı şeyleri Manisalılara anlatmaları lazım; asgari ücretle geçinmek zorunda kalanlar, Aynı durumdaki emekliler, geç kalan adalet, hayat pahalılığı, ekonomideki dar boğazın çıkış yollarını realite olarak anlatma, atama bekleyen kesimler…işte bunlara açıklayacak bir şeyleri olması…
Erol Maraşlı / [email protected]
YORUMLAR