BELEDİYE BAŞKANININ GÖREVİ SIRASINDAKİ MALİ SORUMLULUKLARI
Belediyelerle ilgili yazı dizimize devam ediyoruz.
Bugünkü yazımız belediye başkanı seçildiğinizde, sizi 5 yıllık süre zarfında mali açıdan nelerin beklediği.
Daha doğrusu; hangi sorumlulukları üstleneceğiniz.
Lafı dolandırmadan söyleyeyim: En büyük sorumluluk 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık kanunun 88. maddesi ile belediye başkanına verilen mali sorumluluktur.
Peki nedir bu sorumluluk?
Özetle anlatalım: Bilindiği üzere SGK zaman zaman yüzsüzler listesini basına açıklar.
Ki listeleri detaylıca incelediğinizde, çoğunluğunu belediyelerin ödemediği SGK primleri olduğunu görürsünüz.
İşte bu ödenmeyen primlerden belediye başkanları şahsi olarak sorumludur.
Bu sorumluluğun son 10 yılda uygulandığını pek söyleyeyem!..
Fakat bundan sonra yavaş yavaş uygulanacağı tiyosunu sizlere verebilirim.
Devletin yasa ile belediyelere dediği şudur: Bütçenden ilk önce devlete olan SGK prim, vergi vs gibi borçları ödeyeceksin, sonra memur maaşlarını ödeyeceksin, sonra işçi personeli maaşını ödeyeceksin, sonra para kalırsa yatırım yapacaksın. (5018 sayılı Kamu Maliye Yasası).
Ne var ki bu yasal zorunluluğu Türkiye'de bu güne kadar belediyelerin yüzde 99'u uygulamadı.
Son çıkan 5510 sayılı yasa ile de devlet bu borçlardan artık üst yönetici yani belediye başkanını sorumlu tutuyor.
Bugün bir çok belediye başkanının üzerinde SGK'ya ödenmeyen belediye borçları yüzünden milyonlarca liraya varan hacizler söz konusudur.
Her ne kadar bugüne kadar devlet bu hacizleri sadece kağıt üzerinde bıraksa da yarın bu borçlara karşı eski belediye başkanlarının üzerine kayıtlı mallara haciz yapılamayacak diye bir durum yoktur.
Devletin şu an için yaptığı uygulama belediyelere her ay iller bankasından gelen paylardan yüzde 40 kesinti yaparak ödenmeyen SGK alacaklarını tahsil etmesidir.
Yalnız uygulamada şöyle bir sıkıntı var: Devlet bu alacakları ilk oluşan borçtan yani en eski alacaktan başlayarak tahsil etmektedir.
Örnek verecek olursak...
Siz 2019 yılında yeni belediye başkanı seçildiniz. Sizden önceki belediye başkanının 2014-2019 yılları arası devlete ödenmeyen SGK prim borcu var.
Siz de göreve başladığınız andan itibaren SGK primlerini ödeyemiyorsunuz. Devlet alacaklarının tahsiline ilk önce 2014-2019 yıllarına ait olan dönemden başlıyor.
Hatta 2009-2014 yılları arası da alacağı varsa sizden 2 dönem önceki alacaktan tahsil ediyor.
Kısaca sizin döneminizde oluşmayan bir borcu siz kendi döneminizde ödemek zorunda kalıyorsunuz; sizin borcunuz ise sizden sonraki belediye başkanlarına kalıyor.
Belediye Başkanlarının görev sırasında karşılaştığı en büyük mali sorumluluk budur.
Diğer kamu kurumlarına veya özel sektöre oluşan borçlardan ise belediye başkanının hiç bir sorumluluğu yoktur.
Naçizane tavsiyem; eğerki iş güç sahibi biri iseniz, belediye başkanı olmayı düşünüyorsanız, aday olmadan önce talip olduğunuz belediyenin SGK borcunu öğrenin derim.
İlla da 'ben borçlu belediyede olsa belediye başkanı olmak istiyorum' diyorsanız; üzerinize kayıtlı ne kadar malınız, mülkünüz varsa derhal eşinizin üzerine devredin ve bu yola öyle girin.
Yoksa demedi demeyin ileride büyük sıkıntılar yaşarsınız.
Bu arada...
Belediye başkan yardımcıları, meclis üyelerinin ise mali yönden hiç bir sorumluluğu yoktur, onların içi rahat olsun.
Önümüzdeki dönem belediye başkanının görevi ile ilgili suçlarda kişilerin cezai sorumluluklarını anlatacağım. Hoşçakalın.
HASAN GÜRSEL ALTUĞ / BERGAMA / İZMİR
YORUMLAR