Açık Radyo’nun 25. yıl etkinlikleri kapsamında SALT Galata ev sahipliğinde gerçekleşecek "Bunu Radyoda Anlatsana” sohbetlerinin ilki Şubat’ta başlıyor. Birinci sohbette “Koku” programının yaratıcısı Vedat Ozan’la “Sanat Uzun, İlham Sonsuz” programlarının yapımcıları Şenol Ayla ve Timuçin Oral fikir ve birikimlerini radyofonik ortama nasıl taşıdıklarının hikâyesini dinleyicileriyle paylaşıyor.
“Bunu Radyoda Anlatsana” panellerinin çıkış noktası, Açık Radyo’nun çok eski bir alışkanlığına dayanıyor: Konusunda uzman veya sadece meraklı insanları suçortağı yapmak ve onları birer radyo programcısı olmaya teşvik etme alışkanlığı. Zamanla bu suça teşvik, kendiliğinden bir hal alarak birçok dinleyicisini de programcılığa yöneltti. Ve bu bir “gelenek” halini aldı. Bugün tamamı gönüllü programcılar tarafından yapılmış ve yapılmakta olan toplam 1142 programımız var – ve bunun dünyada bir başka örneği olduğundan da emin değiliz doğrusu.
İşte, 25. yayın yılımızda bu birikimi gözler önüne serip, ifade olanaklarını zorlayan ve sorgulayan programlarımızdan kimilerini radyo dışında bir platformda da meraklı insanlarla buluşturmak fikri bizi heyecanlandırdı. Umudumuz, bugüne dek sunduğumuz içeriğin günümüzle temas içinde yeni bir anlama kavuşmasıyla Açık Radyo'nun dinleyicisiyle birlikte yaşayan ve konuşan bir arşive dönüşmesi.
Bu panellerde programları dinleyicileriyle buluşturmanın yanı sıra, birbirinden farklı ve radyoda anlatılması “zor” iki kavramı bir araya getirmeyi denemek istedik. Açık Radyo ekibinin moderasyonunda gerçekleşecek bu panelde, koku ve estetiğin radyoda nasıl ifadesini bulduğu “meselesi” üzerine düşünmeye; mecranın sunduğu olanak ve sınırları da birlikte anlamaya çalışacağız. “Etik - estetik bütünselliği”, bizce can alıcı önem taşıyan bir “mesele” olmaya devam ediyor çünkü. Bugünlerde, belki her zamankinden de fazla.
Koku
Hazırlayan ve Sunan: Vedat Ozan, Açık Radyo, 2009-2012
"Koku” programında üç yıl boyunca, beş temel duyudan biri olan koku duyumuzun, insan hayatı içindeki yeri ve toplumsal yansımaları ele alınmıştı. Üzerinde en az konuşulan, hatta kendine ait bir lisanı dahi olmayan koku duyusu gerçekten de konuşulmaya ve anlatılmaya değerdi... Sadece koku alma mekanizmaları ve bunların diğer duyularla etkileşimi değil, kokunun sosyal, ekonomik ve kültürel hayata etkileri de işlenmişti. “Koku”yu “dinleyen”ler bir yayında limbik sistemin bileşenleri ile koku-bellek bağını “irdelemiş”, bir diğer programda ketçabın balık sosundan domatese dönüşüm tarihini dinlemiş, bir yanda Marie-Antoinette’le Versailles’da yürüyüp sohbet ederken, diğer yanda bir Ongee yerlisi ile ormanda bal toplamaya çıkmış olabilirlerdi.
Sanat Uzun, İlham Sonsuz
Hazırlayan ve Sunanlar: Şenol Ayla & Timuçin Oral, Açık Radyo, 2016-2018
“Sanat Uzun, İlham Sonsuz” programında iki yıl boyunca Shakespeare’den Frida Kahlo’ya, Tezer Özlü’den Art Brut’e kadar programcıların bizzat ilgisini çekmiş ve dinleyicilerin de ilgisini çekeceğini umdukları başlıklarla; "insan neden sanat yapar", "sanat biz izleyenlere neler hissettirir", "sanatçının yaratı sürecindeki psikolojisi ve psikopatolojisi ile sanatçıların eserlerine yansıyan ruh halleri nasıldır" gibi “estetik” alana dahil edilebilecek sorular irdelendi. Dünyayı neden asıl sanat kurtarabilir sorusu da sık sık soruldu.
Vedat Ozan: Parfümör ve koku uzmanı Vedat Ozan (d. 1959), İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültürel İncelemeler Lisansüstü Programı'nda "Koku ve Duyuların Kültürel Tarihi" adlı dersin eğitmenidir. Duyular, duyular arası geçişkenlikler, koku ve tat duyuları ve bunların kültürel izdüşümleri ile ilgilenen, bu bağlamda muhtelif kurumsal eğitim programları yürüten Ozan'ın radyo programlarından literatüre dönüşen Kokular Kitabı, Kokular Kitabı - Parfümler, Kokular Kitabı - Kültürler ve Kokular Kitabı - Lezzetler isimli dört kitabı mevcuttur.
Şenol Ayla: Aile hekimliği uzmanı. On yıl klinik hekimlik yaptı. Şimdi sağlık iletişimi alanında çalışıyor. Açık Radyo’da “Sanat Uzun İlham Sonsuz” programından önce Serol Teber ile birlikte “Didik Didik Freud” programını [2004] hazırlayıp sunmuşlardı. Açık Radyo’da halen Pazar günleri “I can Rock and I can Roll” programını hazırlıyor ve sunuyor.
Timuçin Oral: Psikiyatrist, uzun yıllar Bakırköy Ruh ve Sinir Hastanesinde çalışarak oradan emekli oldu, ardından çeşitli üniversitelerde dersler verdi. Şimdi serbest çalışıyor. “Sanat Uzun, İlham Sonsuz” programından önce Açık Radyo’da Engin Geçtan ile birlikte “Dünya Hali” [2000-2001] programını hazırlayıp sunmuşlardı.
YORUMLAR